У Палаце прадстаўнікоў ідзе работа над праектам закона "Аб змяненні законаў па пытаннях сацыяльнага абслугоўвання і сацыяльных выплат". Ён рыхтуецца да разгляду ў другім чытанні на чарговай сесіі парламента. Аб навацыях законапраекта карэспандэнту БЕЛТА расказала член Пастаяннай камісіі па працы і сацыяльных пытаннях Палаты прадстаўнікоў Ірына Супрановіч.

"Старэнне насельніцтва - дэмаграфічная праблема, якая сёння ўласціва большасці еўрапейскіх дзяржаў. І Беларусь тут не выключэнне. Больш за 15 працэнтаў нашага насельніцтва - грамадзяне ва ўзросце 65 гадоў і старэйшым. Таму сёння ў цэнтры грамадскай увагі знаходзяцца пытанні так званага актыўнага даўгалецця, стварэння ўмоў, пры якіх нашы пажылыя грамадзяне не будуць адчуваць сябе ізаляванымі ад нармальнага жыцця, абдзеленымі ўвагай і клопатам", - расказала Ірына Супрановіч.

На дзяржаўным узроўні гэта абумоўлівае неабходнасць удасканалення сістэмы сацыяльнага абслугоўвання насельніцтва, адзначыла дэпутат. "Сучасная сістэма сацыяльнага абслугоўвання ўключае 146 тэрытарыяльных цэнтраў (у кожным адміністрацыйным раёне), 92 дамы-інтэрнаты, 51 дом сумеснага самастойнага пражывання, недзяржаўныя некамерцыйныя арганізацыі, якія атрымліваюць бюджэтныя субсідыі на аказанне сацыяльных паслуг. У цэлым такая сістэма дазваляе непрацаздольным грамадзянам выбраць прымальныя для іх формы жыццеўладкавання і аказання сацыяльных паслуг, - падкрэсліла яна. - Апошнім часам актыўна ўкараняюцца новыя формы сацыяльнай работы, умацоўваецца матэрыяльна-тэхнічная база дзяржаўных устаноў і развіваюцца механізмы супрацоўніцтва з недзяржаўнымі некамерцыйнымі арганізацыямі. У ліку такіх навацый варта назваць замяшчальныя сем'і для адзінокіх пажылых грамадзян і інвалідаў, дагаворы пажыццёвага ўтрымання".

Акрамя таго, пашыраны пералік сацыяльных паслуг, якія аказваюцца дзяржаўнымі ўстановамі. Спрошчаны механізм прыцягнення да аказання сацыяльных паслуг недзяржаўных некамерцыйных арганізацый (дзяржаўны сацыяльны заказ). "І, тым не менш, у сучасных рэаліях патрабуецца прыняцце новых рашэнняў, якія дазваляюць максімальна задаволіць патрэбнасці маючых патрэбу грамадзян, у якіх ёсць права на сацыяльныя паслугі, - удакладніла Ірына Супрановіч. - У Палаце прадстаўнікоў рыхтуецца да разгляду ў другім чытанні праект закона "Аб змяненні законаў па пытаннях сацыяльнага абслугоўвання і сацыяльных выплат". Сапраўды, дадаткова да дзеючай сістэмы наспела неабходнасць распрацоўкі новых падыходаў, дадатковых стандартаў, якія адлюстроўваюць патрабаванні па колькасці і якасці прадастаўляемых сацыяльных паслуг. Асноўнай мэтай праекта закона з'яўляецца забеспячэнне даступнасці і якасці сацыяльных паслуг, стварэнне ўмоў для максімальна доўгага пражывання непрацаздольных грамадзян у прывычнай для іх абстаноўцы, у тым ліку шляхам развіцця стацыянаразамяшчальных форм сацыяльнага абслугоўвання, арганізацыі доўгачасовага догляду".

У першую чаргу прадугледжана ўкараненне механізма вызначэння патрэбнасці ў сацыяльным абслугоўванні на аснове ацэнкі індывідуальных патрэбнасцей і ўмоў жыццядзейнасці грамадзян. Гэта дазволіць аказваць сацыяльныя паслугі больш адрасна, з улікам патэнцыялу пажылых грамадзян і магчымасцей іх блізкіх, а значыць, больш рацыянальна расходаваць бюджэтныя рэсурсы, адзначыла парламентарый. "Пры гэтым асноўны ўпор робіцца на развіцці напрамкаў абслугоўвання, якія дазваляюць пажылым грамадзянам і інвалідам пражываць у дамашніх умовах. Гэта, у прыватнасці, паслугі сацыяльнай дапамогі дома, паслугі сядзелкі, дзённага знаходжання, суправаджальнага пражывання, замяшчальныя сем'і. Хацелася б адзначыць, што для якаснага прадастаўлення сацыяльных паслуг і ў мэтах забеспячэння дзяржаўнага рэгулявання ў галіне сацыяльнага абслугоўвання, упарадкавання ўліку і сістэматызацыі інфармацыі аб пастаўшчыках сацыяльных паслуг ствараецца рэестр іх пастаўшчыкоў. Уключэнню ў рэестр падлягаюць арганізацыі, індывідуальныя прадпрымальнікі, якія аказваюць сацыяльныя паслугі ў форме стацыянарнага сацыяльнага абслугоўвання", - дапоўніла яна.

Законапраектам вызначаюцца патрабаванні да пастаўшчыкоў сацыяльных паслуг для ўключэння іх у рэестр, а таксама падставы для адмовы ва ўключэнні ў рэестр і выключэнні з яго. Рэестр дазволіць усім грамадзянам ведаць, колькі і якія арганізацыі ажыццяўляюць дзейнасць па аказанні сацыяльных паслуг, дзе яны знаходзяцца, якія паслугі прадастаўляюць і многае іншае.

"Такім чынам, пераўтварэнні ў сацыяльнай сферы накіраваны на фарміраванне рынку сацыяльных паслуг, паляпшэнне становішча грамадзян, якія не маюць магчымасцей для самастойнага вырашэння сацыяльных праблем і маюць патрэбу ў дзяржаўнай падтрымцы", - канстатавала Ірына Супрановіч.